8 nguyên nhân khiến quạt trần không quay và cách xử lý an toàn

Quạt trần không quay là sự cố thường gặp, thường phát sinh từ nhiều nguyên nhân kỹ thuật như tụ điện bị hỏng, dây dẫn điện lỏng hoặc cháy,... Trong một số trường hợp, nguồn điện không ổn định hoặc hộp số điều khiển bị hư hại cũng có thể gây ra tình trạng này tương tự. Bài viết dưới đây SUNHOUSE sẽ chia sẻ chi tiết về nguyên nhân cụ thể cùng giải pháp khắc phục đúng kỹ thuật, bạn có thể tham khảo thực hiện sửa chữa ngay!

1. Tại sao quạt trần không quay?

Để trả lời rõ ràng tại sao quạt trần không quay, trước hết bạn cần xác định quạt đang gặp lỗi điện hay lỗi cơ khí. Đây là bước quan trọng trong quá trình kiểm tra quạt trần và quyết định chính xác đâu là nguyên nhân quạt trần không chạy.

1.1. Lỗi nguồn điện, công tắc, remote

Vấn đề: Mất điện cục bộ, aptomat/cầu dao bị ngắt; pin yếu/hết pin, hộp số tường hỏng, tiếp xúc kém, cảm biến nhận tín hiệu IR trong quạt lỗi.

Hệ quả: Quạt không nhận được nguồn hoặc tín hiệu điều khiển, không quay dù không có hư hỏng cơ khí.

Quạt trần không quay có thể do remote hết pin.

1.2. Lỗi đấu nối dây điện bị lỏng hoặc hoen gỉ

Vấn đề: Các mối nối dây điện bên trong bầu quạt, tại hộp số/điều khiển hoặc các điểm tiếp xúc có thể bị lỏng lẻo hoặc hoen gỉ do độ ẩm.

Hệ quả: Dòng điện vào quạt không ổn định. Quạt không quay hoàn toàn hoặc phát nhiệt, tia lửa điện (phựt nhẹ) tại điểm tiếp xúc, tình trạng này gây nguy hiểm, có thể dẫn đến cháy cầu đấu hoặc chập điện nếu không xử lý kịp

Mối nối dây điện tại các điểm tiếp xúc lỏng lẻo có thể khiến quạt không quay hoặc phát tia lửa điện gây nguy hiểm.

1.3. Nguồn điện yếu hoặc chập chờn

Vấn đề: Điện áp lưới cung cấp cho quạt quá thấp (dưới 200V) hoặc không ổn định (chập chờn), đặc biệt vào các giờ cao điểm sử dụng điện.

Hệ quả: Động cơ nhận điện áp không đủ để tạo ra mô-men xoắn khởi động cần thiết, dẫn đến quạt quay rất chậm hoặc không quay

1.4. Cánh quạt bị kẹt bởi vật lạ

Vấn đề: Dị vật như côn trùng, bụi, mạng nhện hoặc mảng tường rơi vào bầu quạt hoặc giữa các cánh.

Hệ quả: Lực cản cơ học lớn khiến động cơ không thể thắng được để quay, thường đi kèm tiếng lạch cạch, sột soạt.

1.5. Trục quay hoặc bạc đạn khô dầu

Vấn đề: Bạc đạn (ổ bi) bị khô dầu, mòn hoặc gỉ sét sau thời gian dài sử dụng mà không được bảo trì.

Hệ quả: Tăng lực cản ma sát, khiến trục quay bị kẹt. Động cơ cố gắng hoạt động nhưng không quay được, có thể gây ra tiếng "ù ù" hoặc tiếng "rè rè" từ cơ cấu ma sát

Trục quay hoặc bạc đạn khô dầu cũng có thể làm quạt trần không quay.

1.6. Tụ điện yếu hoặc cháy

Vấn đề: Tụ điện (áp dụng cho động cơ AC) bị hỏng, khô hoặc suy giảm trị số microfarad (µF) nghiêm trọng.

Hệ quả: Tụ mất khả năng tạo ra lực quay ban đầu (mô-men xoắn). Quạt nhận điện nhưng không đủ lực khởi động, chỉ phát ra tiếng "ù ù" và không quay.

Tụ điện yếu hoặc cháy có thể dẫn đến quạt chỉ ù ù mà không quay

1.7. Hỏng cuộn dây đề

Vấn đề: Cuộn dây khởi động (cuộn đề) bên trong động cơ bị đứt, chập mạch do quá nhiệt.

Hệ quả: Động cơ mất hoàn toàn chức năng tạo lực khởi động. Đây là lỗi nặng hơn lỗi tụ và thường cần can thiệp sửa chữa động cơ chuyên sâu.

Quạt trần động cơ AC không quay có thể do hỏng cuộn dây đề.

1.8. Hỏng mạch điều khiển

Vấn đề: Áp dụng cho các dòng quạt trần hiện đại sử dụng động cơ BLDC. Mạch điều khiển (bo mạch) bị hỏng do sốc điện hoặc lỗi linh kiện bên trong.

Hệ quả: Mạch không cấp đủ điện áp/tín hiệu điều khiển đến động cơ, khiến quạt không phản hồi và không quay. Lỗi này cần thay thế bo mạch điện tử.

Mạch điều khiển động cơ BLDC hỏng khiến quạt không phản hồi và không quay.

2. Cách kiểm tra và sửa quạt trần không quay

Cách sửa quạt trần không quay nên được thực hiện theo thứ tự từ các lỗi bên ngoài (nhẹ) đến lỗi bên trong (nặng). Bạn cần luôn đảm bảo ngắt nguồn điện hoàn toàn trước khi tiến hành kiểm tra quạt trần.

2.1. Bước 1: Kiểm tra remote, nguồn điện

• Thay pin remote, đảm bảo pin đúng cực.
• Bật/tắt aptomat phụ tải quạt, thử ổ điện/đèn cùng mạch để đảm bảo không có sự cố mất điện.

2.2. Bước 2: Kiểm tra trục quay và đấu nối

Kiểm tra cơ khí:

• Dùng tay đẩy nhẹ cánh quạt sau khi ngắt nguồn.
• Nếu quay nặng hoặc bị kẹt, nguyên nhân thường nằm ở bạc đạn hoặc trục quay. Cần tháo quạt để vệ sinh, tra dầu bôi trơn hoặc thay bạc đạn.
• Nếu cánh quay trơn tru, lỗi có khả năng nằm ở phần hệ thống điện, bạn tiếp tục chuyển sang bước 3 để kiểm tra tụ điện.

Kiểm tra đấu nối:

• Mở vỏ bầu quạt và hộp đấu trần sau khi đã ngắt điện.
• Kiểm tra các mối nối dây điện bên trong, siết chặt nếu bị lỏng và làm sạch hoặc thay thế nếu bị hoen gỉ.

Kiểm tra trục quay và đấu nối bên trong thiết bị.

2.3. Bước 3: Thay thế tụ điện

Xem trị số tụ điện: Tháo vỏ bầu quạt, xác định vị trí và trị số của tụ cũ. Mua tụ mới có trị số µF và điện áp (V) giống hệt tụ cũ (thường từ 1.8µF - 2.2µF, 400V AC).

Thay thế tụ điện:

• Xả điện tích còn lại trong tụ cũ trước khi tháo.
• Nối tụ mới theo sơ đồ đấu dây ban đầu, đảm bảo các đầu nối chắc chắn và cách điện tốt.

Lưu ý: Đối với quạt sử dụng động cơ BLDC không có tụ khởi động rời; nếu quạt không quay, nguyên nhân thường là mạch điều khiển bị hỏng, cần liên hệ kỹ thuật viên.

2.4. Bước 4: Kiểm tra chuyên sâu

Kiểm tra cuộn dây động cơ AC: Nếu việc thay tụ điện không khắc phục được, hãy sử dụng đồng hồ vạn năng để đo thông mạch của cuộn dây khởi động (cuộn đề). Nếu cuộn dây bị đứt, cần quấn lại cuộn dây hoặc thay mới động cơ.

Kiểm tra mạch điều khiển động cơ BLDC: Nếu là quạt động cơ BLDC và không phản hồi, cần liên hệ trung tâm bảo hành hoặc kỹ thuật viên chính hãng để được kiểm tra. Trong trường hợp quạt còn thời hạn bảo hành và lỗi xuất phát từ bo mạch, bạn có thể được hỗ trợ sửa chữa hoặc 1 đổi 1 theo chính sách bảo hành của hãng.

Tiến hành các bước kiểm tra chuyên sâu hơn.

3. Lưu ý khi sử dụng quạt trần tránh hiện tượng không quay

Để duy trì hiệu suất và tuổi thọ của quạt trần, người dùng nên tuân thủ các biện pháp bảo dưỡng và sử dụng hợp lý, giúp hạn chế gặp phải tình trạng không quay:

• Vệ sinh quạt thường xuyên: Vệ sinh cánh quạt và khu vực động cơ 1 - 2 tháng/lần để giảm ma sát và duy trì hiệu suất.
• Tra dầu bôi trơn cho trục quạt: Kiểm tra và tra dầu bôi trơn chuyên dụng định kỳ cho trục quạt để đảm bảo quạt quay trơn tru.
• Hạn chế hoạt động liên tục: Nếu cần sử dụng quạt liên tục, nên cho quạt nghỉ khoảng 15 - 30 phút sau mỗi 6 - 8 tiếng hoạt động. Sử dụng quạt ở tốc độ vừa phải (số 2 hoặc số 3) để tối ưu độ bền.
• Kiểm tra tụ điện định kỳ: Nếu thấy quạt quay yếu dù đã vệ sinh, hãy nhờ thợ kiểm tra trị số tụ điện và thay thế tụ mới có thông số kỹ thuật chính xác với quạt.
• Đảm bảo nguồn điện ổn định: Điện áp chập chờn, quá tải hoặc sụt áp đều có thể làm hỏng tụ và cuộn dây đồng của động cơ.

Vệ sinh quạt thường xuyên 1 - 2 tháng/lần để đảm bảo quạt vận hành bền bỉ.

4. Khi nào nên thay quạt trần mới?

Việc sửa chữa quạt trần có thể tốn kém nếu động cơ gặp lỗi nặng, trong khi quạt lại quá cũ hoặc tiêu thụ điện năng lớn. Dưới đây là các dấu hiệu cho thấy bạn nên cân nhắc thay thế quạt trần mới:

• Quạt quá cũ (trên 10 năm): Các dòng quạt cũ, dùng động cơ AC công suất cao, thường tiêu thụ điện năng lớn. Chi phí sửa chữa và điện năng hàng tháng có thể vượt quá lợi ích, nên cân nhắc thay quạt mới.
• Hỏng cuộn dây động cơ: Khi cuộn dây bị đứt hoặc cháy, chi phí quấn lại hoặc thay động cơ thường rất cao, gần bằng giá mua một chiếc quạt mới.
• Động cơ quá nóng và rung lắc mạnh: Đây là dấu hiệu của sự cố cơ khí nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn khi vận hành.

Thay thế quạt trần mới nếu quạt đang sử dụng đã quá cũ.

5. Quạt trần SUNHOUSE APEX động cơ êm ái, tiết kiệm điện

Để hạn chế các lỗi phổ biến như tụ điện hỏng, ồn do bạc đạn, việc chuyển sang sử dụng dòng quạt trần công nghệ mới chính là lựa chọn thông minh cho mọi gia đình. Bạn có thể tham khảo dòng quạt trần SUNHOUSE APEX, kết hợp động cơ êm ái - tiết kiệm điện - bền bỉ, đáp ứng tối ưu nhu cầu của người dùng, đảm bảo an toàn, tiện lợi tối đa:

• Động cơ BLDC: Dòng quạt trần SUNHOUSE APEX sử dụng động cơ BLDC, loại bỏ hoàn toàn tụ khởi động truyền thống, giúp quạt vận hành siêu êm ái và loại trừ lỗi tụ điện.
• Hiệu suất vận hành vượt trội: Động cơ BLDC giúp tiết kiệm điện năng tới 40% và được chứng nhận 5 sao về tiết kiệm năng lượng. Lưu lượng gió vượt trội, tăng 50% so với quạt trần động cơ AC thông thường.
• Bảo hành dài hạn: SUNHOUSE cam kết bảo hành 1 đổi 1 động cơ BLDC trong 5 năm đối với lỗi kỹ thuật xuất phát từ phía nhà sản xuất, mang lại sự an tâm tuyệt đối cho người dùng.
• Tính năng thông minh: Tích hợp gió đảo chiều 4 mùa, chế độ gió ngủ, gió tự nhiên và điều khiển từ xa, đáp ứng linh hoạt nhu cầu sử dụng quanh năm.
• Dịch vụ hỗ trợ lắp đặt tại nhà: SUNHOUSE cung cấp dịch vụ lắp đặt ngay tại nhà, giúp người dùng yên tâm hơn trong quá trình sử dụng, hạn chế tối đa lỗi lắp đặt khiến quạt không quay.

Trải nghiệm sử dụng quạt trần SUNHOUSE APEX động cơ êm ái và tiết kiệm điện.

Quạt trần không quay có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Người dùng nên tiến hành kiểm tra tuần tự từ ngoài vào trong, kết hợp bảo dưỡng định kỳ, vệ sinh cánh và tra dầu bạc đạn để giúp quạt vận hành ổn định, êm ái và bền lâu. Nếu có dấu hiệu hư hỏng như mùi khét, tia lửa, mô-tơ nóng bất thường, bạn hãy gọi thợ để được bảo hành và sửa chữa kịp thời.